Beyin cerrahi hastalıkları, beyin cerrahisi, nörocerrahi ve periferik sinir sistemi bozukluklarına bakan ve tedavi eden cerrahi uzmanlık alanıdır. Bu brançta görev yapan hekimlere nörocerrahi ya da nöroşirürjiyen adı verilmektedir. Branşın üst ihtisas dalları ise spinal, tümör, vasküler gibi dallardır. Zor bir cerrahi bölüm olduğu için nörocerrahların sayısı oldukça azdır.
Tıpta en fazla dikkat ve deneyim gerektiren cerrahidir. Çoğu ameliyat 4-15 saat arasında sürer ve en çok ücret alan hekimler beyin cerrahlarıdır.
Beyin cerrahi hastalıkları
Boyun fıtığı: Beyin ve sinir cerrahi pratiğinde en fazla karşılaşılan hastalıklardan biridir. Boyunda 7 tane omur ve bu omurların arasında diskler bulunur. 2 omuru birbiriyle birleştiren 2 tane ufak eklem vardır. Disk ve bölgede bulunan faset eklemler boynun hareket etmesini sağlar. Bu yapıların sayesinde boyun istenilen yöne doğru hareket ettirilebilir. Boyunda oluşan ağrılar günlük yaşamı olumsuz şekilde etkileyen ve halk arasında sık karşılaşılan sorunlar arasındadır. Daha çok uzun saatler bilgisayar başında oturan kişilerde boyun ağrısı ve boyun fıtığına sık rastlanır. Travma, boynun yanlış kullanılması, bazı meslek gruplarında boyun ağrısı gelişme olasılığı daha çoktur. Yaşın ilerlemesiyle birlikte omur arasında bulunan disklerin iç kısmında bulunan su miktarında azalma oluşabilir. Bu durumda disk görevini tam olarak yerine getiremez. Beraberinde diskin dış tabakasında bozulma başlayarak yırtılma oluşur.
Yırtılmalar ilerlediğinde diskin iç kısmı yırtıktan dışarı doğru çıkar. Omurilik ve kollara ulaşan sinirlere baskı uygular. Bu durum boyun fıtığı olarak tanımlanır. Tanı konulduktan sonra cerrahi ilk tercih değildir. Dinlenme, ağrı kesici tedavisi, boyunluk kullanımı gibi tedavi seçenekleri uygulanır. Bu tedavilere rağmen düzelme sağlanamazsa cerrahiye başvurulabilir.
Bel fıtığı: Beyin cerrahi hastalıkları arasında bulunan ve yine toplumda çok sık karşılaşılan bir hastalık türüdür. Omurganın esnekliğini sağlayan birçok sayıda kemik bulunur. Kemiklerin arasında ise dikler vardır. Daire şeklinde olan diskler omur arasında yastık görevi yapar. Disklerin orta kısmı oldukça güçlüdür. Yastık görevi gören ve omurganın esnekliğini sağlayan disklerde kayma oluştuğunda bel fıtığı açığa çıkar. Kayan disk, omurilik içinden geçen vücudun farklı noktasına beyinden gelen sinyalleri ileten sinirlere baskı yapar. Yaşanan baskı hastada ciddi anlamda ağrıya sebep olur. Bel fıtığı tedavisinde önce boyun fıtığında olduğu gibi, egzersiz, ilaç tedavisi, aşırı kilolularda kilo kontrolü gibi tedaviler uygulanır. Eğer tedavilerden sonuç alınmazsa cerrahiye başvurulur.
Beyin anevrizması: Halk arasında beyin baloncuğu olarak bilinir. Beyinde bulunan damarların birinin duvarında güçsüzlük sebebiyle damarda genişleme ve baloncuk meydana gelir. Bu baloncuk patladığında hastada hayati tehlike oluşur. Anevrizma yırtılmadığı sürece herhangi bir belirti göstermeyebilir. Eğer anevrizma yırtılırsa çift görme, baş ağrısı, denge kaybı, konuşma güçlüğü, yüzün bir bölümünde güç kaybı, göz ve çevresinde ağrı gibi şikâyetler yaşanır. Beyin anevrizmasında öncelikli olarak yakın takip çok önemlidir. Yırtılma ya da patlamaya karşı hasta yakın takibe alınır. Eğer yırtılma riski azsa cerrahiye gerek duyulmaz. Takiple beraber tansiyon düşürücü ilaçlar, kilo hastalarda kilolardan kurtulmak için beslenme programı önerilebilir. Baloncuğun çapını azaltmak için klips uygulamasına gerek duyulabilir. Klips baloncuğun boyutunu ufaltarak damarın iyileşmesine olanak sağlar. Eğer beyin anevrizması çok büyükse klips uygulamasına ihtiyaç duyulabilir. Cerrahi sırasında bazen bacaktan damar alınarak bypass yapılabilir. Bunun haricinde sarmal uygulaması yapılabilir. Cerrahide beyin anevrizmasının bulunduğu yere ulaşılarak anevrizmanın içi sarmallarla sarılır. Baloncuğun içine daha fazla kan gitmesi, baloncuğun büyüyüp yırtılması bu uygulama ile engellenebilir.
